Veel mensen met Parkinson vragen zich af of sporten helpt om de symptomen van hun ziekte te verminderen en welke oefeningen dan het beste zijn. We beantwoorden hieronder enkele vragen die Parkinsonpatiënten stellen over bewegen.

Wat is de beste manier voor Parkinsonpatiënten om te trainen?

Het is geen populair antwoord, maar wel de waarheid: de beste oefening is er een die veilig is, plezierig en toch uitdagend. Lopen op de loopband, boksen, dansen en nog vele andere manieren van bewegen worden door wetenschappers aangeraden. Maar de ene oefening is niet beter dan de andere. Sommige mensen zwemmen liever, anderen fietsen liever. Weer anderen houden van groepsfitnesslessen in plaats van alleen te trainen.

Kortom: vind de trainingsactiviteit die bij u past, u motiveert en u uitdaagt. En train dan regelmatig. Afhankelijk van uw situatie maar aan te raden is zo’n drie keer per week.

Hoe vind ik een oefening of training die bij mij past?

Experts raden aan om zo snel mogelijk na de diagnose Parkinson met fysiotherapie te starten. Maar het is nooit te laat om te beginnen. Een fysiotherapeut kan u begeleiden en u helpen met het samenstellen van een oefenprogramma dat uw mobiliteit verbetert.

Moet iedereen met Parkinson veel bewegen?

Iedereen (met Parkinson) zou moeten bewegen. Het is belangrijk voor de algemene gezondheid. Bewegen kan motorische en niet-motorische symptomen van de ziekte verminderen, zoals obstipatie en slaapproblemen. Ongeacht uw leeftijd, fitnessniveau of stadium van Parkinson is er altijd wel een passende oefening om fit te worden én te blijven.

Wat is het beste tijdstip om te trainen?

De beste tijd van de dag om te bewegen varieert. Sommigen houden van sporten voordat de zon opkomt, terwijl anderen de voorkeur geven aan oefeningen in de avonduren. Soms is de beste tijd het tijdstip waarop de medicatie het beste werkt om de symptomen van de ziekte onder controle te houden, waardoor bewegen het beste gaat en u maximaal kunt trainen.

Zijn er bepaalde oefeningen nuttig om specifieke motorische symptomen te verminderen?

Bepaalde oefeningen kunnen nuttig zijn voor specifieke motorische symptomen van Parkinson:

• Tai Chi en yoga zijn goed voor de balans.
• Dansen en boksen zijn goed om de coördinatie en wendbaarheid te verbeteren.
• Zittende oefeningen (bewegen met uw armen) voor wanneer u kampt met evenwichtsproblemen.
• Er zijn speciale oefeningen om beter om te leren gaan met freezing (plotselinge, tijdelijke onmogelijkheid om te bewegen) en leren om vallen te voorkomen. Een therapeut die gespecialiseerd is in fysiotherapie en Parkinson kan u helpen met het oefenen.
• Voor dystonie (spierkrampen die vaak de kuiten, voeten of tenen aantasten) zijn ‘lage impactoefeningen’ zoals wateraerobics zeer geschikt. Het rekken en strekken van overactieve spieren en het versterken van de tegenovergesteld liggende spieren kan ook helpen. Een gespecialiseerde fysiotherapeut kan u helpen door u de goede oefeningen te laten zien.

Zijn er bepaalde oefeningen die zich richten op cognitieve symptomen?

Tijdens het fysieke sporten kunt u uw hersenen trainen door bijvoorbeeld wiskundige problemen op te lossen. Of probeer eens zoveel mogelijk items als u maar kunt bedenken te noemen uit een bepaalde categorie (zoals dieren of auto’s) in één minuut.

Een veel voorkomend symptoom van Parkinson is vermoeidheid. Het lijkt niet intuïtief om te bewegen als u moe bent, maar bewegen is een van de beste remedies tegen vermoeidheid. Misschien voelt u zich in het begin juist meer moe (de meeste mensen met of zonder Parkinson voelen zich moe bij het starten van een trainingsprogramma) maar na verloop van tijd zal de vermoeidheid juist afnemen. Beoordeel uw vermoeidheid voor en na het trainen en houd een logboek bij om te zien hoeveel u kunt doen en hoe de vermoeidheid in de loop van de tijd verbetert.

Kan trainen de ziekte verergeren?

Te fanatiek sporten (bijvoorbeeld te zwaar of met een verkeerde houding) kan blessures veroorzaken. Mensen met Parkinson kunnen merken dat sommige symptomen zoals tremor toenemen tijdens inspanning, maar dat betekent niet dat de tremor op de lange termijn zal verslechteren. Als u net begint met trainen kan een fysiotherapeut u helpen langzaam en verantwoord te starten en geleidelijk de trainingsintensiteit te verhogen.

Hoe lang of intensief moet je trainen?

Voor iedereen is de trainingsintensiviteit anders. Na verloop van tijd leert u vanzelf uw grenzen kennen. Houd een logboek bij met wanneer en hoeveel u traint, wanneer u uw medicijnen inneemt en hoe u zich dan voelt. Dit helpt bij het bepalen van het beste type en de beste hoeveelheid lichaamsbeweging voor u.

Onthoud dat symptomen kunnen fluctueren, dus sommige dagen kan het beter gaan dan andere dagen. Als u net begint, kan een fysiotherapeut een trainingsprogramma voor u opstellen. Met dit trainingsprogramma in de hand kunt u geleidelijk de intensiteit van het sporten opvoeren totdat u uw limiet bereikt hebt.

Kan trainen Parkinson voorkomen?

Er is (nog) niet bewezen dat een therapie, inclusief beweging, Parkinson voorkomt. Maar studies met grote aantallen mensen hebben aangetoond dat mensen die sporten, minder kans hebben om Parkinson te ontwikkelen. Dit wil zeggen dat bewegen wordt geassocieerd met minder risico op Parkinson, maar niet per definitie de oorzaak is van het verminderde risico.

Helpt bewegen de ontwikkeling van de ziekte vertragen?

Pre-klinisch onderzoek toont aan dat lichaamsbeweging beschermende effecten heeft op hersencellen. Het stimuleert trofische factoren, die als ‘meststof’ voor hersencellen dienen en het aantal en de activiteit van zogenaamde mitochondriën, de ‘energiebronnen’ van de cellen, verhoogt. Het helpt mensen met Parkinson ook om de dopamine die de hersenen al bevat, efficiënter te gebruiken. Dopamine is namelijk het hersenstofje dat verantwoordelijk is voor normale bewegingen, die afnemen bij Parkinson. Klinische studies suggereren ook dat de ziektesymptomen langzamer verergeren bij mensen die sporten.

Kan bewegen Parkinson-medicatie vervangen?

Bewegen is net zo belangrijk als de medicatie die u voor Parkinson gebruikt. Het is geen vervanging. Sommige mensen kunnen hun medicatie verlagen omdat ze de symptomen van de ziekte beter onder controle kunnen houden door oefeningen te doen, maar anderen hebben juist meer medicatie nodig om te kunnen sporten. Marathonlopers kunnen bijvoorbeeld meer medicijnen nodig hebben om langere afstanden af ​​te leggen. Wij adviseren om samen met uw arts te bepalen wat voor u het beste werkt.

Wilt u meer informatie over dit onderwerp?

Uw therapeut of huisarts kan u helpen met het vinden van een gespecialiseerde fysiotherapeut.